KLCW - Początek wojen w imię krzyża 2010-11-19.mp3

27 listopada 1095 na synodzie w Clermont papież Urban II ogłosił świętą wojnę ze światem islamu, czym zapoczątkował wyprawy krzyżowe. O początkach średniowiecznych krucjat Hanna Maria Giza rozmawiała w "Klubie Ludzi Ciekawych Wszystkiego" z prof. Marią Starnawską i prof. Markiem Barańskim.

Przyczyn rozpoczęcia wypraw krzyżowych było bardzo wiele. Goście Hanny Marii Gizy przypomnieli, że geneza krucjat nie ogranicza się jedynie do kwestii religijnych, choć, owszem, sprawa wyzwolenia Grobu Chrystusa (kilkanaście lat wcześniej Turcy seldżuccy zabronili chrześcijanom wstępu do Jerozolimy) była niezwykle ważna. Należy również pamiętać o obiecanej przez Urbana II duchowej nagrodzie za udział w wyprawie – odpuście zupełnym.

Na powstanie wojen krzyżowych miały jednak wpływ takie czynniki jak postępująca inwazja islamu (czy zatem chrześcijaństwo nie było sprowokowane?), sytuacja w zajętym częściowo przez Turków cesarstwie bizantyjskim (cesarz Aleksy I Komnen wezwał Zachód do pomocy), rosnące aspiracje reformującego się papiestwa czy też rozwój gospodarczy Europy.

Wyprawa rycerska, wyruszywszy w 1096 r. z wielu zakątków Europy Zachodniej, przebyła długą, naznaczoną podbojami i sojuszami, drogę ku Jerozolimie, by ostatecznie zdobyć ją w lipcu 1099 roku. Krzyżowcom – co przypomniał prof. Marek Barański – udało się opanować Święte Miasto bardziej sposobem niż siłą. Według przekazów zdobywcy zgotowali obrońcom i mieszkańcom Jerozolimy straszliwą rzeź – w audycji poruszono tę kwestię, zastanawiano się również, czy można postępowanie ówczesnych osądzać według obecnych kryteriów (czy to ludobójstwo?).

Rozmowa z historykami dotyczyła także m.in. skomplikowanych dziejów Królestwa Jerozolimskiego, dalszych losów krzyżowców oraz wpływu ruchu krucjatowego na kulturę i gospodarkę Europy.