Historia papieru.jpg

Papirus (gr. pápyros, łac. papyrus) - materiał pisarski, wyrabiany z włókien rośliny cibory papirusowej (Cyperus papyrus) rosnącej w delcie Nilu. Papirus znany był już w starożytnym Egipcie od III tysiąclecia p.n.e. Większość informacji na temat papirusu zawdzięczamy Teofrastowi (IV/III w. p.Chr.), oraz Pliniuszowi Starszemu (I w. n.e.).
Najstarsze zachowane zabytki piśmiennictwa na papirusie pochodzą z trzeciego tysiąclecia p.n.e. a ściślej z ok. 2400 r. p.n.e. Prawdopodobnie wtedy już był powszechnie używany jako nośnik tekstu. Do produkcji materiału piśmienniczego używano łodygi rośliny, która ma trójkątny przekrój, miąższ krajano na paski w miarę możliwości cienkie i jak najszersze. Następnie układano je gęsto obok siebie na desce zwilżonej wodą, tak, by brzegi pasków nachodziły na siebie. Na tę warstwę kładziono w poprzek drugą, po czym obcinano wystające końce. Całość sklepywano w wyniku czego powstawał spójny arkusz, który później suszono na słońcu. Gotowe arkusze sklejano ze sobą brzegami za pomocą kleju wykonanego z mąki, wody i octu, nastepnie wygładzano aż do połysku muszlą lub kością słoniową. W ten sposób powstawał zwój, na który składało się ok. 20 arkuszy, które jeszcze powlekano klejem dla lepszej przejrzystości pisma.
Na papirusie pisano specjalnym atramentem i piórem zwanym calamus.
Papirus zajmował bardzo ważną rolę w egipskim eksporcie. Starożytni używali go jako środka płatniczego, dlatego też jego produkcja, podobnie jak dzisiaj prawo do drukowania banknotów, została objęta państwowym monopolem i otoczona ścisłą tajemnicą.

Egzemplarze najstarszych zwojów, pochodzących z 3 tysiąclecia p.n.e., zachowały do dziś miękkość i giętkość umożliwiając ich zwijanie i rozwijanie. Od IV w. p.n.e. papirus służył do pisania dokumentów, głównie tekstów prawnych, używany w kancelariach europejskich. Najdłużej, bo do połowy XI wieku przetrwał w kancelarii papieskiej.