Historia papieru1.jpg

Pergamin - materiał pisarski (podłoże, na którym można pisać) wyrabiany ze skór zwierzęcych. Pergamin wyparł rozpowszechniony wcześniej papirus stosowany w starożytności i był głównym materiałem pisarskim w Europie i na Bliskim Wschodzie przez cały okres średniowiecza, po czym został skutecznie wyparty przez papier. Używano go również jako materiału pokryciowego do opraw książek.
Pergamin wyrabiano ze skór wielu różnych, ale najczęściej młodych zwierząt. Głównie wykorzystywano skóry cielęce oraz owcze i kozie. Była to skóra wyprawiona (pozbawiona sierści, oskrobana i dokładnie wypłukana) ale nie garbowana (czyli tzw. golizna), która mogła być następnie (choć nie zawsze) poddana szeregowi innych operacji, jak np.: powtórne namaczanie, nasączanie substancjami roślinnymi, szlifowanie, wcieranie różnych substancji czy nawet farbowanie.
Już Egipcjanie utrwalali swe myśli na skórze, najstarsze zabytki pochodzą już z XX wieku p.n.e., także Żydzi, Persowie i Grecy znali i używali oczyszczonej z włosia skóry zwierzęcej jako materiału pisarskiego, jednak najstarsze znane dziś wyroby o cechach pergaminu (odnalezione w Mezopotamii, w Dura-Europos) datowane są na III-II wiek p.n.e.

Dopiero w okresie hellenistycznym, ok. III/II w. p.n.e. udoskonalono proces tworzenia skórzanego materiału do pisania, początkowo na wybrzeżu Azji Mniejszej, a zdaniem rzymskiego uczonego z I w. p.Chr. - Warrona, w Pergamonie. Dzięki Herodotowi wiemy, że Grecy jońscy nazywali "książki" pisane na skórze diphterai (gr. "skóra"), nazwa "pergamin" przyjęła się dopiero ok. IV w. n.e. Rzymianie "skórzane" strony nazywali membrana.

Popularność skóry jako podkładu piśmienniczego wiąże się prawdopodobnie ze współzawodnictwem, jakie istniało między królami Egiptu i Pergamonu, dotyczące rozwoju dwu "konkurencyjnych" bibliotek starożytności.