img92.doc

Eschatologia (z greckiego έσχατος /eschatos/ - ostatni + λόγος /logos/ - słowo, nauka) - w religiach i niektórych systemach filozoficznych, dział traktujący o tzw. rzeczach ostatecznych człowieka, jak i świata (śmierci, końca świata). Eschatologia zajmuje się również życiem pośmiertnym człowieka, w którym to dusza zostanie osądzona i otrzyma karę lub nagrodę.

W literaturze z kręgu europejskiego (szczególnie średniowiecza) rozwinęły się kazania, pieśni i dialogi eschatologiczne. Kaznodzieje, myśliciele, artyści znajdowali w wyobrażeniach nieba i piekła jeden z istotniejszych sposobów wpływania na powszechne wzmacnianie wiary i poprawę moralności.

Samego słowa eschatologia jako pierwszy użył w XVII wieku luterański teolog, Abraham Calov (1612-1686), który napisał dzieło Eschatologia sacra. Były to rozważania o śmierci, zmartwychwstaniu, sądzie ostatecznym i końcu świata. Większego znaczenia termin eschatologia nabrał w XIX stuleciu i dopiero od tego okresu zaczęto go powszechnie używać w teologii chrześcijańskiej

Pojęcie[edytuj]

W teologii katolickiej eschatologia jest traktatem teologii dogmatycznej. Jako taka syntetyzuje i wyjaśnia w świetle wiary zagadnienia dotyczące ostatecznego jednostkowego losu człowieka oraz ostatecznego przeznaczenia i celu wyznaczonego przez Boga całej ludzkości i całej rzeczywistości stworzonej.

Eschatologia mówi o rzeczach ostatecznych, to znaczy o rzeczywistości, która następuje po życiu ziemskim człowieka lub po zakończeniu historii całej ludzkości. Ten dwojaki punkt odniesienia jest podstawą do zrozumienia katolickiego pojęcia eschatologii.

W historii teologii stosowano rozmaite kryteria podziału eschatologii, łączono ją też nieraz z innymi traktatami teologicznymi. Z punktu widzenia całej chrześcijańskiej tradycji, największe znaczenie należy przyznać podziałowi na eschatologię ogólną i indywidualną. Eschatologia ogólna (powszechna) zajmuje się wydarzeniami, mającymi nastąpić przy końcu historii, do których zalicza się Paruzję (powtórne przyjście) Chrystusa, zmartwychwstanie, sąd powszechny (ostateczny), przeobrażenie kosmosu oraz niebo i piekło jako definitywne sposoby realizacji zbawienia lub potępienia po wskrzeszeniu zmarłych. Eschatologia indywidualna obejmuje śmierć człowieka, sąd jednostkowy oraz dalsze życie człowieka po śmierci, rozumiane zazwyczaj jako kontynuacja istnienia duszy pozbawionej ciała, ale zachowującej relację do ciała zmartwychwstałego.

Biorąc pod uwagę dane objawienia, wyróżniamy w eschatologii dwie fazy: eschatologię końcową następującą po zakończeniu historii i eschatologię pośrednią tzn. tę, która ma miejsce między śmiercią człowieka a końcem czasów, aż do zmartwychwstania .