Skarby Podkarpackie - Nr 28.pdf

– Pokazujcie Podkarpacie, jakie mało kto zna, rozpoznaje, czy
też pamięta. Odsłaniajcie te pokłady historii i kultury, które są zapomniane
przez ogół – te zdania jednego z rzeszowskich regionalistów
tkwią mi w pamięci od dawna. Powoli więc, ale systematycznie, budowaliśmy
coraz większe grono współpracowników. Teraz mamy
ich już kilkudziesięciu, a niektórzy przysyłają materiały z Lublina,
Krakowa, a nawet Wrocławia. Dzięki temu też możemy pokazać
różnorodne spojrzenia na podkarpacki „tygiel” kulturowy.
Zaczynamy od zdjęcia wyjątkowego w swej unikalności, drewnianego stropu z kaplicy
klasztoru jezuitów w Starej Wsi, która dość rzadko udostępniana jest do zwiedzania. Udowadnianie,
że nasze muzea posiadają wybitne dzieła sztuki stało się już standardem „Skarbów”. Tym
razem pokazujemy to na przykładzie obrazu Łowy kalidońskie Abrahama van Diepenbeecka,
współpracownika Rubensa, pochodzącego z Galerii Dąmbskich przechowywanej w Muzeum
Okręgowym w Rzeszowie. Z tematem myśliwskim konweniuje się następny tekst o rabsicach,
czyli kłusownikach. Problem niezwykle ciekawy, tajemniczy, ocierający się o magię i czary, jeszcze
w XIX w. popularny na terenie Puszczy Sandomierskiej.
Czy na Podkarpaciu można znaleźć Tyrolską Madonnę? Na to pytanie odpowiedzą twierdząco
mieszkańcy Korniaktowa Południowego, którzy od ponad 130 lat modlą się do rzeźby
Madonny z Dzieciątkiem przywiezionej z Austrii. A ile osób wie, że w naszym regionie znajdują
się najstarsze w Polsce wrota carskie z XV wieku? Kiedyś przechowywano je w cerkwi w Bałuciance,
dzisiaj są ozdobą i dumą Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Czy w naszym województwie
znajduje się panorama? No – nie tak wielka, jak Panorama Racławicka we Wrocławiu,
ale jest. Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu udostępniło do zwiedzania ponad
stuletnią tzw. małą Panoramę Somosierra, autorstwa Kossaka i Wywiórskiego. Ile jest pałaców
na Podkarpaciu? O pałacu w Grębowie jednak mało kto wie, a jest to perła architektury przypominająca
warowne toskańskie fortalicje. Skąd przybyli na tereny Bieszczadów i Beskidu Niskiego
Łemkowie? Kto wie, że Józef Mehoffer , najwybitniejszy malarz polskiego modernizmu, urodził się
w Ropczycach? A kto, że Wojciech Durek, twórca największych rzeźb monumentalnych religijnych
i patriotycznych XX-lecia międzywojennego pochodzi z Małej koło Ropczyc? Co to znaczy
szurzy, a co zełwa? Na te i wiele innych pytań szukajcie odpowiedzi w najnowszych „Skarbach
Podkarpackich”
Taki więc numer – przedostatni z projektu „Turystyka bez granic...” – oddajemy Czytelnikom
do lektury. Czy następny będzie już ostatni?